Mohandas Karamchand Gandhi werd geboren op twee oktober 1869 in Porbandar aan de westkust van het Indische subcontinent. In de loop van zijn leven verwierf hij de eretitel Grote Geest; Mahatma. Hij groeide op in een zeer vooraanstaande koopmansfamilie. Op de middelbare school kreeg hij een grondige hekel aan gymnastiek en sport, overigens een zeer opmerkelijke afkeer voor een man die later marsen van honderden kilometers liep en zijn lichaam geheel aan zijn geest ondergeschikt wist te maken.

In Engeland voltooide hij in 1890 zijn rechtenstudie, waarna hij zich in Zuid-Afrika als advocaat vestigde. Gewend aan een comfortabel leven in Engeland, waar een ontwikkelde Indiër nauwelijks gediscrimineerd werd, reisde hij in een eersteklascoupé van Durban naar Pretoria. Na een poos werd hem door de treinconducteur de keuze voorgehouden om in een coupé voor niet-blanken te reizen of de trein te verlaten. Na zijn weigering hierop in te gaan werd hij op hardhandige wijze de trein uitgezet. Zo kwam Gandhi in aanraking met rassendiscriminatie en begon hij te vechten voor gelijke behandeling van Indiërs in Zuid-Afrika.

Zijn uiterlijke verschijning, die tot dan toe uiterst gesoigneerd was, veranderde in deze periode: voortaan kleedde hij zich in een eenvoudige lendendoek en een witte omslagdoek. In 1914 keerde hij voorgoed terug naar zijn vaderland, waar zijn naam intussen een begrip was geworden. In Gujarat vestigde hij een ashram; een leef- en werkgemeenschap waar hij zijn denkbeelden in de praktijk wilde brengen. Eerst nog bereid tot samenwerken met de Brittten, maar later, vooral onder invloed van het harde optreden van de koloniale heersers, richtte hij zijn streven op volledige onafhankelijkheid. Nog twee belangrijke doelstellingen bepaalden de rest van Gandhi's leven. Het bevorderen van een vreedzaam samenleven tussen Hindus en Moslims en het opkomen voor de sociale positie van de allerlaagsten in de samenleving; de 'onaanraakbaren'.

Herhaaldelijk ging hij in hongerstaking om zijn eisen kracht bij te zetten. Gandhi's greep op de massa nam intussen indrukwekkende vormen aan: miljoenen mensen kwamen op de been als hij dat wilde. In 1947 werd zijn doel van onafhankelijkheid bereikt, maar niet op de manier zoals hij zich dat had voorgesteld als eenheidsstaat waarin Hindus en Moslims met elkaar zouden leven. "Godsdiensten zijn verschillende wegen, die op hetzelfde punt samenkomen. Wat doet het ertoe dat wij verschillende wegen bewandelen, als we maar hetzelfde doel bereiken." Echter, er werden twee aparte staten gevormd: India en Pakistan, die elkaar wantrouwig zouden bespieden. Voor en tijdens de volksverhuizing die nodig was om beide groepen van elkaar te scheiden, vonden barbaarse gruwelheden plaats.

In deze sfeer van geweld en religieus fanatisme vond het leven van de Mahatma een einde. Op weg naar de plaats van zijn dagelijks avondgebed werd hij doodgeschoten door een jonge Hindu, die het oneens was met Gandhi's ideeën. Zo werd de prediker van geweldloos verzet zelf het slachtoffer van het woedende geweld; een ironische speling van het lot. Tot aan het einde van zijn leven probeerde Gandhi zich in te zetten voor samenwerking tussen Hindus en Moslims.

Als de spanningen tussen beide groepen weer eens ontaardde in geweld, kondigde hij hongerstakingen aan. Zijn laatste grote hongerstaking voor vrede en verdraagzaamheid hield hij op 78-jarige leeftijd in Calcutta. Een betere samenleving achtte Gandhi niet mogelijk zonder dat mensen aan zichzelf werken. Alle ellende in de wereld is volgens hem te wijten aan het verlies van menselijkheid bij ieder als individu.

In zijn levenslange strijd tegen onrecht, discriminatie en onderdrukking hanteerde hij dan ook de methode, die het meest aansloot bij zijn ideaal van individuele morele discipline: de geweldloze weerbaarheid.
Tijdens de herdenking van zijn geboortedag wordt dan ook altijd stilgestaan bij de kracht van geweldloosheid, die tevens de sleutel is tot wederzijds respect en begrip.

 Meningen over Gandhi:

"Toekomstige generaties zullen nauwelijks geloven dat zulk een man ooit in levenden lijve op deze aarde heeft rondgelopen."
ALBERT EINSTEIN

"Gandhi was onvermijdelijk.Wil de mensheid vorderingen maken, dan is Gandhi onontkoombaar... Wij kunnen alleen maar op eigen risico van hem geen notitie nemen."
MARTIN LUTHER KING

"Gandhi is groot als politicus, als organisator, leider en moreel hervormer, maar hij is nog groter als mens, omdat geen van de genoemde aspecten en activiteiten zijn menselijkheid beperken."
RABINDRENATH TAGORE

Uitspraken van Gandhi:

“Geweldloosheid is niet het louter liefhebben van hen die ons liefhebben. Het is pas geweldloosheid, als wij hen liefhebben die ons haten".

"Het is een smaad vrouwen het zwakke geslacht te noemen; dit is een onrechtvaardigheid van mannen tegenover vrouwen."

"Geweldloosheid is het eerste artikel van mijn geloof. Zij is ook het laastste artikel van mijn geloof...Haar verspreiding is mijn levensmissie."

"Godsdiensten zijn verschillende wegen, die op hetzelfde punt samenkomen. Wat doet het ertoe dat wij verschillende wegen begaan, als we maar hetzelfde doel bereiken."

Jaar Gebeurtenis
1869 Mohandas Karamchand Gandhi wordt op 2 oktober geboren.
1882 Gandhi trouwt met de 13-jarige Kasturbai.
1893 Gandhi komt als jonge jurist in Zuid-Afrika aan.
1898 Eerste anti-Britse acties van Gandhi in Zuid-Afrika
1907 Gandhi begint geweldloos protest in Zuid-Afrika door Indiers hun persoonsbewijzen te laten verbranden.
1914 In de Eerste Wereldoorlog steunt Gandhi de Britten en keert naar Voor-Indie terug.
1915 Gandhi sticht in Sabarmati een Ashram (werkgemeenschap).
1917 Gandhi leidt geweldloos verzet onder hongerende boeren.
1920 Gandhi organiseert massale verbrandingen van Britse stoffen.
1922 Door Gandhi opgezette ongehoorzaamheidscampagne loopt uit op bloedige ongeregeldheden.
1924 Gandhi vast in de gevangenis voor eenheid tussen hindoes en moslims
1930 Gandhi voert "zoutmars" aan; protest tegen het Britse zoutmonopolie.
1931 Gandhi neemt deel aan ronde-tafelconferentie in London.
1932 Gandhi vast in de gevangenis voor de "onaanraakbaren".
1943 Gandhi leidt felle "verlaat Indie-actie" tegen de Britten. Gandhi's vrouw Kasturbai sterft in de gevangenis.
1948 Gandhi wordt vermoord. Een jaar daarvoor is India onafhankelijk geworden. Pakistan is een aparte moslimstaat geworden.