Drs. G.B. Mungra

Honderd jaar later ontdoet opnieuw een ontredderd geslacht zich van het fiere recht op het verworven vaderland. De toekomst wordt verpacht. En weer gaan zij naar het Beloofde Land' (Mitrasing 1988).

Schets veranderde positie van de Hindostanen in Suriname, om precies te zijn op vijf juni 1873, kwamen de eerste Brits-Indische emigranten met het zeilschip "Lalla Rookh" in Suriname aan. Van emigranten uit Brits-Indië werden zij contractarbeiders, van contractarbeiders vrije kolonisten, en van vrije kolonisten volwaardige burgers van Suriname.

De Hindostanen die aan het eind van de negentiende eeuw uit Brits-Indië naar Suriname voeren, hebben in de eerste periode van hun verblijf in dat land grote moeilijkheden gekend. De periode volgend op hun aankomst droeg als kenmerken een grote mate van sociale desorganisatie en willekeur. Uit het culturele erfgoed dat zij hadden meegenomen uit Brits-Indië ontstond langzamerhand, door hergroepering van deze Indiase elementen, een culturele c.q. etnische identiteit. Anno 1990 woonden er ongeveer 80.000 Hindostanen in Nederland.

De massale migratie naar Nederland vond in de eerste helft van de jaren zeventig plaats, zowel kort voor als kort na de onafhankelijkheid van Suriname. Een terugblik op de afgelopen twintig jaar (Leistra 1992) laat zien dat een redelijk deel er vrij snel in is geslaagd om op alle niveaus posities te verwerven, terwijl een ander deel er niet in slaagde haar positie te verbeteren en toetrad tot het leger van werklozen. In het hierna volgende zal de aandacht gevestigd worden op de groep succesvolle Hindostanen, zonder de ogen te sluiten voor de minder succesvolle groep.

Om het succes van de Hindostanen te verklaren zijn de volgende factoren van belang:

- Een hoge ambitie om doelen te bereiken in de studie- of werksfeer. Voor deze doelen worden grote offers gebracht.

De meeste vrije tijd wordt hiervoor benut, hetgeen vaak ten koste gaat van het gezinsleven.

- Naast de nodige intelligentie legt men een grote ijver en doorzettingsvermogen aan de dag. De intrinsieke motivatie is erg hoog.

- Hindostanen zijn in de regel statusgevoelig, hetgeen zij tot uitdrukking brengen in het behalen van diploma's in meerdere studierichtingen.

- Kinderen wordt reeds op jonge leeftijd een `leerhouding' bijgebracht. Soms worden de verwachtingen te hoog gesteld wat aanleiding geeft tot teleurstelling. Spanningen kunnen ook worden opgeroepen doordat men in de ruime familiekring een ongezonde rivaliteit aanwakkert tussen broers en zusters of neven en nichten.

- Tenslotte brengen de ouders offers om kinderen te laten studeren. Zij onthouden zich van allerlei luxe en investeren de spaarzaam opgebouwde middelen in de studie voor de kinderen Dat wordt gezien als een investering op lange termijn, gelet op de verwachting dat de kinderen later de zorg zullen dragen voor de ouders.

Zowel in Suriname als in Nederland hebben de Hindostanen vrij snel ingezien dat het genieten van onderwijs het meest geëigende middel is om maatschappelijk te stijgen. Ouders zetten hun economisch kapitaal in om de kinderen te laten studeren. Van de familie kreeg men adviezen over de mogelijke vervolgopleidingen.

De positie van de Hindostaanse meisjes verbeterde langzaam aan. De sociale differentiatie die zich na de Tweede Wereldoorlog in Suriname binnen de Hindostaanse groep voordeed, vinden wij terug in Nederland. De midden- en hogere klasse hadden een voorsprong op de lagere sociaal-economische klasse. De eerstgenoemden hebben daarbij model gestaan voor de laastgenoemde categorie. Dat de Hindostanen in Nederland `in de lift' zitten, kunnen wij op grond van behaalde successen beamen. Wij spreken de hoop uit dat meerdere leden plaats mogen nemen in de lift en dat die niet vast komt te zitten. Aan de Hindostanen zal het niet liggen.