De Nachtegaal van Bollywood, Lata Mangeshkar is de populairste zangeres die India ooit heeft gekend. Op 6 februari 2022 is ze overleden op 92 jarige leeftijd. Lata Mangeshkar is geboren in Indore op 28 September 1929 en werd eenvoudigweg de populairste playback zangeres in de geschiedenis van de Indiase Filmwereld; Bollywood. Zij heeft al langer dan 50 jaar, voor vele actrices gezongen: van Nargis tot Preity Zinta en Kajol. Ook zijn vele albums van haar uitgebracht met diverse muziekstijlen (ghazals, pop, enz.). Ze stond bij het Guinness Book op de lijst van de meest-geregistreerde artiest in de wereld met 30,000 solo, duet, en chorus-gesteunde liederen die in 20 Indiase talen werden geproduceerd tussen 1948 en 1987.
Zij is geboren als de dochter van Adinath Mangeshkar, de eigenaar van een theater bedrijf en befaamde klassieke zanger. Hij begon Lata zanglessen te geven vanaf de leeftijd van vijf en zij studeerde ook met begaafde zangers als Aman Ali Khan Sahib en Amanat Khan. Zelfs op een jonge leeftijd toonde zij een door God gegeven muzikaal geschenk en kon de eerste keer vocale oefeningen beheersen.
Ironisch, voor iemand van haar gestalte, maakte zij haar debuut in Bollywood op een ‘verkeerde’ tijd (rond de jaren '40), toen zware neusstemmen van zangers zoals Noorjehan en Shamshad Begum populair waren. Zij werd van vele projecten afgehaald (bijvoorbeeld uit de film Shaheed (1948) van producer S. Mukherjee), omdat men van mening was dat haar stem te hoog en dun was. Tijdens haar toetreding tot de muziekindustrie waren de omstandigheden ook minder gunstig: haar vader stierf in 1942, de verantwoordelijkheid om geld te verdienen om haar familie te steunen rustte veelal op haar en tussen 1942 en 1948 acteerde ze wel in acht films in de talen Hindi en Marathi om voor haar familie te zorgen. Zij maakte haar debuut als playback zangeres in de film Marathi Kiti Hasaal (1942) maar ironisch genoeg werd het lied uit de film gehaald. Haar eerste Hindifilm waarin ze playbackte, was Aap ke Sewa Main (1947), waarin haar zingtalent aan velen voorbijging.
In 1948 kreeg zij haar grote doorbraak met Ghulam Haider (die haar weigerde in Shaheed (1948) ) in de film Majboor met het lied Dil Mera Toda, en in 1949 werden vier van haar films uitgebracht: Mahal, Dulari, Barsaat en Andaz. Al deze vier films werden hits, met liederen die grote, populaire hits werden, wat tot dan nog nooit gebeurd was. Haar ongebruikelijk hoog zingen maakte de tendens van zware neusstemmen totaal verouderd. Binnen een jaar, had zij voor altijd de toon veranderd van het playback zingen. De enige twee zangereressen die met een lagere toon zongen om haar sopraan aanval tot op zekere hoogte te overleven waren Geeta Dutt en Shamshad Begum.
Aanvankelijk werd haar zangstijl gerelateerd aan die van Noorjehan, maar zij overwon dat, omdat ze zich in haar eigen kenmerkende zangstijl ontwikkelde. Met haar eigen hard werken aan perfectie verbeterde zij haar uitspraak in de taal Urdu door een privé-leraar in te huren! Haar zus, Asha Bhosle, werd ook bekend in de late jaren '50 en samen waren zij de koninginnen van het Indiase playback zingen en gingen door tot aan de jaren '90. Haar stem had die speciale kwaliteit, wat betekende dat de muziekdirectors (componisten) eindelijk hun creatieve experimenten volledig konden benutten. Alhoewel al haar liederen grote hits waren bij alle top componisten waren het de componisten C. Ramchandra en Madan Mohan die het beste uit haar stem naar voren lieten komen.
Haar fenomenaal succes heeft Lata tot de machtigste vrouw in de Indiase filmwereld gemaakt.
De jaren '60 en de jaren '70 zagen haar steeds sterker worden, ook al waren beschuldigingen dat zij de playback-zingende industrie monopoliseerde. Echter, in de jaren '80, verminderde zij haar werklast om haar op haar shows in het buitenland te concentreren. Ook in Nederland gaf ze een show. Daarna zong zij niet vaak ondanks een plotselinge heropleving in haar populariteit, met grote films als Dilwale Dulhania Le Jayenge (1995), Dil to Pagal Hai (1997), Maachis (1997), Hum Aapje Hain Kaun (1994, Dil se (1998) en Veer-Zaara (2004) liederen met haar kenmerkende legendarische stem.
Lataji heeft de Ere Doctoraatstitel van 6 universiteiten. Ze is gekozen tot de belangrijkste Indiër van de 20ste eeuw in a Net Survey van IndiaWorld.Com.
Ze is dè vrouwelijke zangeres van de jaren ’40, ’50, ’60, ’70, ’80, ’90 en 2000.
De tijdloze stem van Lata Mangeshkar is niet te vervangen. Ze blijft voor altijd in de harten van miljoenen mensen wereldwijd doorleven en ze is voor altijd de Nightingale of India.